Ўзбекистон давлат қарзи бир йил ичида $6,1 млрдга кўпайиб, $43,4 млрдга етди

Ўзбекистон давлат қарзи иккинчи чоракда 785 млнга ошиб,  43,38 млрдга етди. Бу ҳақда Иқтисодиёт ва молия вазирлиги маълумотларида келтириб ўтилган.

Йил бошидан буён далат қарзи ҳажми $3,16 млрдга, ўтган йилнинг шу даврига нисбатан эса $6,13 млрдга кўпайган. Апрель–июнь ойларида давлат қарзининг ЯИМга нисбатан улуши 33,6 фоиздан 34,2 фоизгача ошди.

Қарзнинг асосий қисми ташқи манбалар ҳисобига шаклланган бўлиб, ҳозирда ташқи қарз $36,41 млрдни (84%) ташкил этмоқда. 

Ташқи қарзнинг ЯИМга нисбати эса 28,7 фоизгача кўтарилди. Ўтган йилнинг шу даврига нисбатан ташқи қарз $5,5 млрдга ортган.

Ташқи қарзнинг $20,39 млрд қисми қатъий фоиз ставкаларда, $15,87 млрд қисми эса ўзгарувчан фоиз ставкаларда жалб қилинган. Аксарият маблағлар узоқ муддатли кредитлар шаклида берилган бўлиб, уларни қайтариш муддати бир йилдан ортиқ.

Ички қарз эса чорак давомида $67 млнга камайиб, $6,96 млрдни ташкил этди.

Асосий қарз берувчилар кимлар?

Давлат ташқи қарзининг $19,43 миллиардлик қисми халқаро молия институтларидан олинган. Булар қуйидагилар:

• Жаҳон банки — $7,84 млрд
• Осиё тараққиёт банки — $7,46 млрд
• Осиё инфратузилмавий инвестициялар банки — $1,69 млрд
• Ислом тараққиёт банки — $935 млн
• Халқаро валюта жамғармаси — $642 млн
• Европа тикланиш ва тараққиёт банки — $401 млн
• Бошқа институтлар (Қишлоқ хўжалигини ривожлантириш жамғармаси, ОПЕК жамғармаси, Европа инвестиция банки) — $462 млн

Шунингдек, ташқи қарзнинг 31 фоизи ёки 11,2 млрдлик қисми хорижий ҳукуматларга тегишли молия ташкилотлари ҳисобига тўғри келмоқда:

• Хитой тараққиёт давлат банки, Эксимбанк ва бошқалар — $3,87 млрд
• Япония халқаро ҳамкорлик агентлиги — $3,19 млрд
• Франция тараққиёт агентлиги — $1,16 млрд
• Корея Эксимбанки ва тараққиёт жамғармаси — $750 млн
• Германия давлат банки — $481 млн
• Саудия тараққиёт жамғармаси — $136 млн
• Испания давлат банки — $74 млн
• Туркия Эскимбанк — $27 млн (янги кредитор)
• Бошқалар — $1,5 млрд

Бундан ташқари, $5,78 миллиардлик ташқи қарз халқаро облигациялар орқали инвесторлар томонидан молиялаштирилган.

Қарз маблағлари қаерга йўналтирилмоқда?

Давлат қарзи қуйидаги соҳаларга йўналтирилмоқда:

• Бюджетни қўллаб-қувватлаш — $17 млрд (47%)
• Ёқилғи-энергетика саноати — $5,89 млрд (16%)
• Қишлоқ ва сув хўжалиги — $3,13 млрд (9%)
• Уй-жой коммунал хўжалиги — $3 млрд (8%)
• Транспорт ва инфратузилма — $2,91 млрд (8%)
• Соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот-коммуникация технологиялари — $2,93 млрд (8%)
• Тадбиркорлик ва саноат ишлаб чиқаришни қўллаб-қувватлаш — $851 млн (2%)
• Кимё саноати — $729 млн (2%)