Ўзбекистон қаердан қанча қарз олган?
Сўнгги маълумотларга кўра, Ўзбекистоннинг жами давлат қарзи 40,2 миллиард долларни ташкил этмоқда. Pinkod ушбу қарзнинг қайси ташкилотлардан олингани ва маблағлар қайси йўналишларга сарфлангани билан қизиқди.
Иқтисодиёт ва Молия вазирлиги маълумотларига кўра, 2024 йил давомида Ўзбекистоннинг давлат қарзи 2023 йилга нисбатан $5,27 млрдга ошиб, $40,19 млрдни ташкил этди. Ушбу ўсишнинг асосий қисми ташқи қарз ҳисобига тўғри келиб, унинг ҳажми $33,72 млрдга етди. Ички қарз эса йил давомида $1,19 млрдга ортиб, $6,47 млрдни ташкил қилди.
Ўзбекистоннинг асосий кредиторлари кимлар?
Ҳозирги кунда Ўзбекистон давлат ташқи қарзининг $19,1 млрд қисми халқаро молиявий ташкилотлардан жалб қилинган. Асосий кредиторлар қуйидагилар:
- Жаҳон банки – $7,64 млрд
- Осиё тараққиёт банки – $7,41 млрд
- Осиё инфратузилма инвестиция банки (АИИБ) – $1,65 млрд
- Ислом тараққиёт банки – $0,9 млрд
- Халқаро валюта жамғармаси (ИМФ) – $0,7 млрд
- Европа тикланиш ва тараққиёт банки (ЭБРД) – $0,3 млрд
Ташқи қарзнинг $10,44 млрди хорижий ҳукуматларнинг молиявий ташкилотлари орқали жалб этилган. Жумладан:
- Хитой тараққиёт банки ва Эксимбанк – $3,76 млрд
- Япония халқаро ҳамкорлик агентлиги (ЖИCА) – $2,88 млрд
- Франция тараққиёт агентлиги – $977 млн
- Корея Эксимбанки ва Корея иқтисодий тараққиёт жамғармаси – $740 млн
- Германия давлат банки (КфW) – $415 млн
- Саудия тараққиёт жамғармаси – $139 млн
- Испания давлат банки – $66 млн
- Бошқа манбалар – $1,45 млрд
Қарздорлик маблағлари қайси соҳаларга йўналтирилган?
Ўзбекистон давлат қарзининг тақсимоти қуйидагича:
- 45% ($15,29 млрд) — Давлат бюджетини қўллаб-қувватлаш
- 17% ($5,74 млрд) — Ёқилғи-энергетика саноати
- 9% ($2,91 млрд) — Қишлоқ ва сув хўжалиги
- 8% ($2,85 млрд) — Уй-жой коммунал хўжалиги
- 8% ($2,85 млрд) — Транспорт ва транспорт инфратузилмаси
- 7% ($2,4 млрд) — Соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот ва коммуникация технологиялари
- 2% ($841 млн) — Тадбиркорлик фаолияти ва саноат ишлаб чиқаришни қўллаб-қувватлаш
- 2% ($764 мллн) — Кимё саноати
Маълумот учун, юқоридаги рақамлар фақат давлат томонидан олинган ташқи қарзга тегишлидир. Агар хусусий сектор жалб қилган ташқи қарзлар ҳам инобатга олинса, Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи 64,1 миллиард долларни ташкил этади.
