Икки баравар ўсиш: кумуш нархлари рекорд даражада кўтарилмоқда

Жаҳон бозорида кумуш нархлари кескин ошиб, рекорд даражага чиқмоқда. Бунга асосан қимматбаҳо металл тақчиллигининг кучайиши сабаб бўлмоқда.

3 декабрь куни COMEX биржасида кумушнинг бир унцияси 59,6 долларга етиб, янги тарихий кўрсаткични қайд этди. Йил бошидан буён нарх 100 фоизга ошди. Бу ўсиш суръати кумушни жорий йил барча хомашё товарлари орасида етакчи мавқега олиб чиқди.

Октябрь ойида бозор "silver squeeze" деб номланган ўта юқори талаб босимини бошдан кечирди. Ўшанда нарх 50 долларга кўтарилган, таҳлилчилар эса буни жисмоний металлнинг вақтинча етишмаслиги билан изоҳлаган эди. Баҳор ойларида тарифлар бўйича хавотирлар сабабли АҚШга катта миқдорда кумуш олиб кирилгани Лондон бозорида тақчилликни янада кучайтирди.

Натижада фондлар ёки ETF’ларга боғланмаган, эркин савдодаги кумуш захиралари кескин камайди. Bloomberg маълумотларига кўра, бу ҳажм 75 фоизга қисқариб, 850 миллион унциядан атиги 200 миллион унциягача тушган. Metals Focus таҳлилларига кўра эса эркин захиралар ҳатто 150 миллион унциягача камайган бўлиши мумкин.

Талабнинг ошишига Ҳиндистондаги рекорд даражадаги харидлар ҳам кучли таъсир кўрсатди. Олтин нархининг қимматлаб кетгани инвесторлар эътиборини кумушга қаратиб, Лондон захираларига босимни янада кучайтирди. Кейинчалик металлнинг Ню-Ёркдан Лондонга қайтарилиши ҳисобига бозор бироз барқарорлашди.

Нархлар кўтарилиши саноатдаги талабни 2 фоизга (умумий талабнинг 4 фоизига) пасайтириши кутилаётган бўлса-да, конлардан қазиб олиш ҳажми ўсмагани сабабли ишлаб чиқариш ҳали ҳам истеъмолни тўлиқ қоплай олмаяпти.

Жорий йилда бозор 95 миллион унция дефицит билан шуғулланиши прогноз қилинмоқда. Сўнгги беш йилда тўпланган умумий тақчиллик эса 820 миллион унцияга етди. Бу конлардан бир йил давомида қазиб олинадиган кумуш миқдорига тенг.