Хитойнинг кичик бир AI лойиҳаси қандай қилиб техногигантларнинг триллион доллар йўқотишига сабаб бўлмоқда?
Атиги $6 млн сарфланган Хитойнинг янги DeepSeek AI чат боти кўплаб кўрсаткичларда миллиардлаб пул сарфланган Open AI’нинг Chat GPT, Meta’нинг Liama ва бошқа моделлардан ўтиб кетди. Бу эса AI’га катта маблағларни инвестиция қилган техногигантлар акциялари тушишига олиб келди.
Хитойнинг унчалик машҳур бўлмаган АI лабораторияси Silicon водийси бўйлаб ваҳима уйғотди. Бу ҳақида CNBC, Financial Times ва бошқа нашрлар хабар берди.
Чат бот ҳақида
DeepSeek номли лаборатория декабрь охирида бепул, очиқ манбали катта AI моделини тақдим этди. Ушбу моделни яратиш учун атиги икки ой вақт ва 6 миллион доллардан кам маблағ сарфланган ҳамда Nvidia компаниясининг кучсизроқ H800 чипларидан фойдаланилган. Бу янгиликлар Америка сунъий интеллекти глобал етакчилик мавқеини йўқотиши мумкинлиги ҳақидаги хавотирларни кучайтирди ва катта технология компаниялари томонидан AI моделлар ва маълумот марказларини яратишга ажратилган улкан маблағларнинг заруриятини савол остига қўйди.
Учинчи томонлар ўтказган тестлар натижасида DeepSeek’нинг V3 модели Мeta’нинг Llama 3.1, Open AI’нинг GPT-4о ва Anthropic’нинг Claude Sonnet 3.5 моделларидан математика ва кодлашдан тортиб мураккаб масалаларни ҳал қилишгача бўлган кўрсаткичларда яхшироқ натижа кўрсатган. DeepSeek душанба куни r1 номли моделни тақдим этди. Ушбу модель ҳам кўплаб тестларда OpenAI’нинг сўнгги о1 моделидан устун чиқди.
“DeepSeek моделини кўриш жуда ҳайратланарли, улар очиқ манбали моделларни самарали тарзда яратиб, ҳисоблаш самарадорлигини оширишга эришган”, - деди Microsoft компанияси бош директори Сатя Наделла Швейсариянинг Давос шаҳрида ўтган Жаҳон иқтисодий форумида.
У, шунингдек, Хитойдаги ушбу ривожланишларни жуда жиддий қабул қилиш керак эканлигини ҳам айтиб ўтган.
DeepSeek АҚШ ҳукумати томонидан Хитойга қўйилган қатъий чип чекловларини айланиб ўтишга муваффақ бўлди. Мазкур қоидаларга кўра, Хитой Nvidia компаниясининг энг кучли H100 чипларига кириш имконидан маҳрум этилганди. Бироқ компания арзонроқ моделдан фойдаланиб каттароқ натижага эришди.
Акцияларга таъсири
АҚШнинг сунъий интеллектга катта маблағ киритган йирик технологик компаниялари акцияларида жиддий пасайиш кузатилмоқда. Фонд биржаларида бу ҳолат sell-off деб аталади ва бу одатда акциялар нархи кескин тушишига олиб келади. Душанба кунининг ўзидаёқ Wall Street технологик акциялари $1 триллионга арзонлади, бунга Хитойнинг сунъий интеллект стартапи DeepSeek томонидан эришилган ютуқлар сабаб бўлди.
Сунъий интеллект учун юқори самарали чиплар етказиб берувчи Nvidia компанияси акциялари савдоларда 17% гача пасайди. Шунингдек, Microsoft, Palantir ва ASML каби бошқа технологик гигантлар ҳам акциялари қийматининг камайишини бошдан кечирди. Бунга асосий сабаб DeepSeek’нинг кам маблағ сарфлаб, кучли моделлардан ўтиб кетиши сабаб бўлган.
Appstore’да биринчи ўринда
DeepSeek стартапи 27 январь куни Chat GPT’дан ўзиб кетиб, Apple App Store’нинг АҚШдаги энг юқори баҳоланган бепул иловасига айланди.
