Олтин нархи тарихда илк бор 4 000 доллардан ошди
Бу икки йил олдин 2 000 доллардан паст баҳоланган металл учун тарихий босқич бўлди. Жаҳон бозорида олтин нархи йил бошидан бери 50 фоиздан ортиқ ошди. Бу ҳолат АҚШдаги иқтисодий беқарорлик, Федерал резервнинг мустақиллигига оид хавотирлар ва геосиёсий тангликлар ортидан содир бўлмоқда.
Спот олтин нархи тарихда илк бор бир унсия учун 4 000 доллардан ошди. Бу ҳақда Bloomberg хабар берди.
Мазкур ўсиш АҚШ иқтисодиёти ва ҳукумат ёпилиши ҳақидаги хавотирлар фонида юз берди. Чоршанба куни олтин нархи 0,4% га кўтарилиб, 4 001,11 долларга етди. Бу икки йил олдин 2 000 доллардан паст савдо қилинган металл учун тарихий босқич бўлди.
Жорий йил бошидан бери олтин нархи 50% дан кўпроқ ошди. Бунга глобал савдо бўйича ноаниқликлар, Федерал резервнинг мустақиллиги ҳақидаги хавотирлар, АҚШдаги молиявий ҳолат ва геосиёсий тангликлар сабаб бўлди. Марказий банклар ҳам олтинни фаол сотиб олаётгани бу жараённи кучайтирди.
Инвесторлар ҳозир олтинни бозордаги эҳтимолий зарбалардан ҳимоя сифатида кўряпти. Федерал резерв фоиз ставкаларини пасайтиришни бошлагани ҳам олтинни янада жозибадор қилди. Сентябр ойида олтин билан таъминланган фондларга (ETF) охирги уч йилдаги энг катта маблағ киритилди.
“Олтиннинг 4 000 доллардан ошиши фақат қўрқув эмас, балки инвестиция йўналишини ўзгартиришдир”, — деди Saxo Capital Markets стратеги Чару Чанана. “Фоиз ставкалари тушмоқда, акциялар эса ҳаддан ташқари қиммат. Марказий банклар олтин пойгасини бошлади, энди эса фондлар ва оддий инвесторлар уни давом эттиряпти”.
Олтин нархи одатда катта сиёсий ва иқтисодий босимлар даврида кўтарилади. У жаҳон молиявий инқирозидан кейин 1 000 доллардан, пандемия вақтида 2 000 доллардан ва 2020 йилда савдо урушлари пайтида 3 000 доллардан ошган эди. Энди эса нархлар 4 000 доллардан ҳам юқорига чиқди.
Бу жараён Трампнинг Федерал резервга босим ўтказиши ва унинг мустақиллигига таҳдидлар фонида содир бўлди.
Таҳлилчилар, агар Федерал резерв мустақиллигини йўқотса ва сиёсий хатоларга йўл қўйса, олтин нархи бундан ҳам кўпроқ ошиши мумкинлигини таъкидламоқда.
Жорий йилдаги ўсиш 1970-йиллардаги ҳолатни эслатмоқда. Ўшанда ҳам инфляция ва олтин стандартининг бекор қилиниши нархни кескин оширган эди.
Bloomberg хабарда айтилишича, айрим мутахассислар 2026 йил ўрталарига бориб олтин нархи 4 500 долларга етиши мумкинлигини кутмоқда.
Марказий банклар ҳам олтин бозорида асосий роль ўйнамоқда. 2022 йилда Россия захиралари музлатилгандан сўнг, улар олтин харидини икки баравар оширди. Бу кўплаб давлатларни захираларни диверсификация қилишга ундади. Инфляция ва АҚШ ҳукуматининг хорижий кредиторларга бўлган сиёсатдаги ўзгаришлар ҳам олтиннинг жозибасини кучайтирди.
